چه کسی دیابت می گیرد؟- مجله مادر گوپی
احتمالا شما هم با مشکلات ناشی از دیابت آشنایی پیدا کرده اید و در ذهن تان این سوال پیش آمده است که چه کسانی احتمال ابتلا به دیابت را دارند.
احتمالا شما هم با مشکلات ناشی از دیابت آشنایی پیدا کرده اید و در ذهن تان این سوال پیش آمده است که چه کسانی احتمال ابتلا به دیابت را دارند. شاید هم فکر می کنید که این بیماری فقط به سراغ دیگران می آید و شما هیچ وقت به آن مبتلا نمی شوید. اگر چنین ذهنیتی برایتان پیش آمده است مطلب زیر را بخوانید...
محققان به درستی نمی دانند چرا بعضی افراد دچار دیابت می شوند اما با این وجود برخی عوامل که خطر ابتلا به دیابت را بالا می برند کشف کرده اند.
● قند بالا در آزمایش خون
نخستین موردی که از دیابت شما خبر می دهد آزمایش قند خون ناشتای شماست. اگر آزمایش قندخون (گلوکز) نشان دهد که شما در مرحله پیش دیابت هستید یا دیابت مرزی دارید شما در خطر ابتلا به دیابت هستید. همچنین اگر سابقه خانوادگی دیابت دارید احتمال ایجاد دیابت هم در نوع یک و هم در نوع دو، اگر والدین، برادر یا خواهرتان به آن دچار شده باشند، افزوده می شود. فراموش نکنید هرچه سن تان بالاتر برود احتمال ایجاد دیابت نوع دوم نیز افزایش می یابد. اگر هم فردی کم تحرک هستید، بدانید که بیشتر احتمال دیابتی شدن خواهید داشت.
● اضافه وزن
داشتن اضافه وزن به شدت خطر ایجاد دیابت را می افزاید. اکثر افراد دارای دیابت نوع دوم اضافه وزن دارند. هر چه بافت های چربی بیشتری داشته باشید عضلات و سایر بافت ها بیشتر به انسولین مقاوم می شوند مخصوصا اگر وزن اضافی در اطراف شکم متمرکز باشد.
● زمینه خانوادگی
به عللی که به درستی مشخص نیست، افرادی که در گروه خاص نژادی یا قومیتی یا خانوادگی خاص قرار دارند با احتمال بیشتر نسبت به دیگران دچار دیابت نوع دوم می شوند. همچنین بیش از نیمی از زنانی که دچار دیابت دوران بارداری می شوند در آینده به دیابت نوع دوم مبتلا می شوند. زنانی که حداقل یک کودک با وزن 4 کیلوگرم یا بیشتر به دنیا می آورند نیز در خطر بیشتری قرار دارند. اختلال تخمدان پلی کیستیک نیز یک فرم شایع عدم تعادل هورمونی در زنان است. این بیماری همراه با احتمال افزایش دیابت نوع دوم است. تحقیقات ارتباطی بین تخمدان پلی کیستیک و مقاومت به انسولین را ثابت کرده است. بسیاری از زنان مبتلا به این اختلال سطوح بالای انسولین خون دارند و نسبت به تاثیر انسولین کمتر از سایر افراد حساس هستند.
● فشارخون بالا و چربی خون بالا
به این علت که عامل زمینه ای فرد را در معرض خطر ایجاد دیابت قرار می دهد، احتمال ایجاد فشارخون بالا و سطوح غیرطبیعی چربی خون را نیز افزایش می دهد. هر کسی که به این اختلالات دچار می شود، باید از نظر دیابت نیز مورد غربالگری قرار گیرد. وقتی فشارخون اندازه گیری می شود به صورت یک کسر یادداشت می شود. فشارخون شما زمانی بالا تلقی می شود که فشارخون سیستولی شما (عدد بالایی) به طور همیشگی بزرگ تر یا مساوی 140 میلی لیتر جیوه باشد یا فشارخون دیاستولی شما (عدد پایینی) به طور داریم بزرگ تر یا مساوی 90 میلی متر جیوه باشد یا اینکه هر دو حالت قبل صادق باشند. اگر فردی که مبتلا به دیابت است دارای فشارخون بالا نیز باشد، هدف درمان فشارخون رسیدن به فشار 130 روی 80 میلی متر جیوه است. اصطلاح سطوح نامناسب چربی های خون (کلسترول و تری گلیسیرید) زمانی به کار می رود که کلسترول کلی 240 یا بالاتر باشد یا لیپوپروتیین یا دانسیته پایین (LDL) یا همان کلسترول بد 160 یا بالاتر باشد یا لیپوپروتیین با دانسیته بالا (HDL) (کلسترول خوب) 40 یا پایین تر باشد و یا سطوح تری گلیسیرید 200 یا بالاتر باشد. در صورتی که شما به دیابت مبتلا باشید، سطوح مناسب خیلی از این مقادیر پایین تر است.
● 4 توصیه پیشگیرانه به دیابتی ها
افرادی که مبتلا به دیابت هستند و برای درمان از انسولین یا داروهای خوراکی استفاده می کنند باید بیاموزند که نشانه های قندخون پایین را تشخیص دهند و چگونگی برخورد با آن را فرا گیرند. قندخون پایین هر زمان و در هر کجا ممکن است پدید آید. باید مراحل زیر را در صورتی که به واکنش بدن نسبت به قندخون پایین دچار شدید، انجام دهید:
1) همیشه یک منبع فشرده قند نظیر آب نبات سفت به همراه داشته باشید. این نوع از قندها موجب افزایش قابل پیش بینی قندخون می شود البته توجه کنید که بعضی از انواع آب نبات و شکلات، قندخون را بیش از حد بالا می برد.
2) اگر شما از انسولین استفاده می کنید، همیشه یک دستگاه اندازه گیری قندخون به همراه داشته باشید. این کیت ها احتیاج به تجویز پزشک و نسخه ندارد.
3) به دوستان و فامیل خود در مورد حالتی که در اثر افت قندخون پدید می آید، توضیح دهید. مطمین شوید آنها آموخته اند چگونه قندخون پایین را تشخیص دهند و درمان نمایند. به کودکان خود بیاموزید چه طور با اورژانس تماس بگیرند.
4) یک هشدار پزشکی به صورت گردن بند و یا دست بند همراه داشته باشید یا کارتی که مشخص می کند شما فردی دیابتی هستید را به همراه خود حمل کنید. اگر شما دچار گیجی یا افت هوشیاری می شوید اطلاعات طبی شما برای پرسنل پزشکی دسترسی به تشخیص صحیح و درمان را تسهیل می کند.
دکتر مجتبی جوانبختی
روزنامه سلامت www salamat ir