عشق

عشق اساسی ترین و بالاترین سطحی است که بشر قصد رسیدن به آن را دارد. آیا تصور می کنید کسی که در زندگی به او علاقه مندید و دلبسته اید را؛ دوست دارید؟

آیا دوست داشتن از هرگونه شرطی آزاد است یا اینکه آمیخته است به شرایط و خواسته های گوناگون؟

دوست داشتن بی قید و شرط کدام است و آیا می توانیم به آن دست یابیم؟

آیا تفاوتی بین دوست داشتن و حس تمایل وجود دارد؟

چگونه می توانیم تشخیص دهیم احساسی که نسبت به کسی داریم از جنس تمایل است یا از جنس عشق؟

چگونه می توان با رفتن به سطحی از آگاهی عشق خود را پاک و خالص گردانیم؟

اینها بخشی از سؤالاتی است که برای تجربه ی حس دوست داشتن بایست مد نظر قرار دهیم.

● عشق چیست؟

روح در بعدی آن سوی زمان، مکان، و قدرت درک ما قرار دارد و عشق از آن رو که از جنس روح است تعریفی قابل درک به خود نخواهد گرفت.

برای توصیف و درک عشق بهتر است شروع کنیم به گفتن آن چه که عشق نیست. عشق عاری از ترس، آزار رساندن، درد و رنج، حسادت، تندی و گستاخی، تنفر، جدایی، شهوت و هوس، وابستگی، بی علاقگی، انحصار طلبی، منع و باز داشتن است.

عشق را همچون خدا، و دیگر واقعیت های معنوی و ماورایی می توان از طریق آثاری که از خود بجا می گذارند درک و توصیف نمود. ما قادر به دیدن باد نیستیم اما می توانیم اثر آن را مشاهده کنیم، تکان خوردن برگ ها، بالا و پایین رفتن شاخه ها و صدایی که هنگام عبور از لای درزها شنیده می شود همه خبر از واقعیت باد می دهند.

دوست داشتن حس یگانگی را به ما هدیه می دهد. وقتی کسی را دوست داریم وجود او را احساس می کنیم همانگونه که وجود خود را، خوشحالی، موفقیت، آرامش، تندرستی، و رشد روحی و معنوی را برای او می خواهیم بیشتر و پیشتر از آنکه برای خود تقاضا کنیم.

دوست داشتن دلسوزی، بخشش، خوشحالی، شور و هیجان، آرامش، لذت، درک و میل به مفید و کمک رسان بودن را در درون ما ایجاد می کند و اینکه تلاش خواهیم کرد که تمامی این خصلت های زیبا را برای متعلق عشق خود فراهم کنیم.

عشق، ظهور عظمتی است که بیرون از محدودیت های بشری می نماید. توانایی یکی شدن با دیگران و عدم توجه و عدم اصرار بر خواسته های شخصی خود و درک اینکه شایسته تر آن است که به متعلق عشق خود و خواسته های او توجه کنیم. این بدان معنی است، زمانی که آشکارا می بینیم خواست و لذت متعلق عشق ما مهمتر است قدرت ایثار و گذشتن از خواست و نیاز خود را داشته باشیم.

دوست داشتن نیرویی است که یگانگی و هارمونی را با خود دارد، دوست داشتن به معنی هم جهت بودن با کاینات است.

وقتی که همدیگر را دوست داریم با وجود نفس ها، خواسته ها، و نیازهای متفاوت نیروی دفع را نخواهیم شناخت.

دوست داشتن فرایندی برای یادگیری ندارد، بلکه جریانی است که به سرعت از درون ما آغاز می گردد و در بیرون از وجود ما نمایان خواهد شد. ما عین عشق هستیم و در حقیقت پایه و اساس طبیعت بر دوست داشتن بنا شده است هر چند نادانی، ترس و وابستگی عمق درون ما را برای پرورش و نگهداری آن دچار مشکل کرده است و از اینروست که دوست داشتن کسی مستقل از باورها و رفتارهایش و به دور از قضاوت و پیشداوری های ذهنی نسبت به او برای ما براحتی قابل دستیابی نیست.

● عشق یا احساس نیاز

قدرت کشش و جاذبه ای که ما آن را عشق می نامیم در سطوح مختلفی قابل درک است. ابتدایی ترین سطح آن احساس نیاز است. در رابطه هایمان اغلب کلمه دوست داشتن را بکار می بریم در حالی که منظورمان احساس نیاز است.

وقتی که به متعلق عشق خود می گوییم "من تو را دوست دارم " اگر عمیقاً لایه های درونی خود را آنالیز کنیم متوجه خواهیم شد که منظورمان این است که "من به تو احتیاج دارم " این ابتدایی ترین سطحی است که برای دوست داشتن شناخته می شود در حقیقت این سطح همیشه با ناراحتی، دلتنگی، درد و رنج همراه است چرا که "اگر تو مرا تنها بگذاری من نمی توانم بدون تو زندگی کنم من به تو احتیاج دارم ".

دوست داشتن با درد و رنج همرا ه نیست. وقتی کسی ما را ترک می کند و یا رد می کند ما اندوهناک می شویم، این درد زاییده احساس وابسته بودن به کسی است که همراه با او احساس امنیت، خوشحالی، و یا شخصیت می کنیم.

● حس دوست داشتن ما آمیخته با احساس نیاز است:

حس دوست داشتن ما اغلب با مقداری قابل توجه از احساس نیاز به کسی که به او عشق می ورزیم همراه است.

کار عشق همیشه دادن است در حالی که احساس نیا ز (متمایل بودن) همیشه منتظر گرفتن است. گاهی اوقات تمایلاتی که ما نسبت به متعلق عشق خود داریم چندان روشن نیست چرا که برای درک و کشف آن لازم است درون خود را عمیقا مورد مطالعه قرار دهیم از اینروست که ما همیشه تمایلات و احساس نیازی که نسبت به متعلق عشق خود داریم عشق می نامیم.

وقتی که ما در رابطه هامان به احساس درد، ترس و عصبانیت دچار می شویم. این بدان خاطر است که احساس می کنیم خواسته هایمان در معرض خطر برآورده نشدن است. وقتی که این مسیله اتفاق می افتد عشق ما تبدیل به شکست، ناامیدی، ترس، دلتنگی و گاهی اوقات در قالب عصبانیت، طغیان و دیوانگی و میل به کینه ورزی ظاهر می شود.

چگونه عشق می تواند همه این احساسات منفی را با خود داشته باشد؟ تنها حقیقت ساده این است که احساسات ما هرگز با عشق خالص شروع نشده است بلکه اغلب نوعی از تمایل بوده همراه با نسبتی از احساس نیاز به کسی که به او متمایل بوده ایم. این بدان معنی نیست که خود را سرزنش کنیم. هیچ وقت شما قادر نخواهید بود در سال اول دانشگاه مدرک لیسانس را دریافت کنید و ما هیچ وقت از یک جوانه انتظار طراوت و شادابی یک گل را نداریم. این کاملاً طبیعی است که ما اغلب نمی توانیم دوست داشتن بی قید و شرط را تجربه کنیم چرا که ما هنوز در مسیر تکامل هستیم و تا آن زمان که نتوانیم به سطوح بالاتری از زندگی معنوی دست پیدا کنیم به ندرت قادریم عشق خالص را تجربه کنیم.

● آزاد کردن حس دوست داشتن از احساس نیاز:

اولین قدم در آزاد کردن حس دوست داشتن از هر گونه قید و شرطی این است که حقیقت وجود خود را دوست بداریم همانگونه که هست با ضعف ها و اشتباهاتمان تنها در این حالت ما می توانیم حس دوست داشتن نسبت به دیگران را به خوبی تجربه کنیم.

قدم دوم این است که سعی کنیم درونیات و احساسات خود را مورد مطالعه قرار دهیم و در شرایط گوناگون تجربه کنیم که چگونه به سمت افکار و احساسات متفاوت کشانده می شویم در این حالت ما می توانیم تشخیص دهیم در چه وضعیتی دوست داشتن ما در بند قید و شرط است و در چه وضعیتی آزاد از هر گونه قید و شرطی است. مثالهایی که در دنباله بحث می آوریم می تواند به روشن شدن موضوع کمک بیشتری بکند.

● دوست داشتن کسی که به ما احساس امنیت می دهد:

یکی از عمده ترین دلایلی که ما نسبت به افرادی که به آنها تمایل داریم احساسی امنیتی است که در هنگام بودن با آنها یا تصور کردن خود در کنار آنها به ما دست می دهد. اگر بدرستی روحیات خود را مورد مطالعه قرار دهیم می توانیم درک کنیم که آنچه ما را در کنار پدر و مادر نگاه می دارد یا در کنار همسر،برادر و خواهر، بچه هایمان، کارفرمایی که دوستش داریم، دوستان و یا حتی معلم روحانیمان احساس امنیتی است که به ما دست می دهد.

ممکن است که ما در مورد این افراد نوعی از حس دوست داشتن را داشته باشیم ولی همیشه این حس آمیخته است با احساس امنیت که با وجود آنها در درون ما شکل می گیرد و از این رو آن چنان که تصور می کنیم حس دوست داشتن خالص و بی قید و شرط نیست. تصور کنید اگر آنان ما را ترک یا طرد کنند و یا به گونه ای برخورد کنند که ما با وجود آنها احساس امنیت نداشته باشیم آیا همچنان آنها را دوست خواهیم داشت.

اگر کارفرما ما را از کار اخراج کند آیا هنوز او را دوست داریم، اگر پدر و مادر ما را ترک یا از خانه شان بیرون کنند آیا هنوز آنها را دوست داریم یا اینکه دوست داشتنی که ما تجربه می کنیم همیشه آمیخته ای است با احساس امنیت.

سؤال اساسی این است آیا حس دوست داشتن ما علیرغم رفتارهای گوناگون متعلق عشق ما همچنان پا برجا و ثابت خواهد ماند یا خیر؟

لحظه ای که ما از یک احساس امنیت بزرگ درونی برخوردار هستیم احساسی که ممکن است به خاطر بیداری درونی و یا به خاطر ایمانی که در دل نسبت به خدا داریم ما قادر خواهیم بود بدون قید و شرط و بی نیاز از داشتن احساس امنیتی که دیگران به ما خواهند داد می توانیم دوست بداریم.

تنها زمانی که می دانیم بدون دیگران نیز می شود زندگی کرد آنها را یکنواخت و خالص دوست خواهیم داشت.

در این مورد جامعه ما را در سردگمی عظیمی رها می کند چرا که به ما یاد می دهد وقتی که کسی را دوست داریم به شدت به او وابسته شویم و بترسیم از این که اتفاقی برای او بیفتد چون در این صورت زندگی ما دچار بحرانی عظیم خواهد شد و این دقیقا به معنی احساس عدم امنیت است.

این چنین دوست داشتنی به خاطر فقدان آگاهی از طبیعت و نیروی روح و روان است و اینکه بعد از هر اتفاقی دوباره خورشید طلوع خواهد کرد و ما قدرت بازسازی مجدد زندگی را داریم و در حقیقت تا شقایق هست زندگی باید کرد.

و شاید به همین خاطر جان اسپل گفت " وقتی که دوست داشتن می آید، همه ترس ها از بین می روند " .