بررسی روش ایمونوفلورسانس مستقیم در تشخیص ضایعات لیکن پلان دهانی

● سابقه و هدف:

لیکن پلان یک بیماری شایع ایمونولوژیک مزمن التهابی پوست و غشا مخاطی است که می تواند همراه با درد یا ناراحتی باشد. سیر لیکن پلان به عنوان یک وضعیت پیش بدخیم سالها مورد بحث بوده است. در برخی از موارد نمای کلینیکی ضایعه پاتوگونومونیک نیست و بشکل پلاک بروز می کند و نیز گاهی همراه با نواحی قرمز (در اشکال اروزیو، آتروفیک، بولوز) ظاهر می شود. برای رسیدن به تشخیص قطعی یا رد احتمال دیسپلازی یا کارسینوم انجام بیوپسی ضروری می باشد. گاهی اوقات در اشکال اروزیو و آتروفیک نتایج پاتولوژی به لیکن پلان اشاره می کند بدون آنکه نوع آن ذکر شود. در بعضی موارد تشخیص پاتولوژی با اطمینان نیست و از واژه مطابق لیکن پلان استفاده می شود. لذا در بعضی موارد انجام ایمونوفلورسانس مستقیم بعد از آزمایشات روتین هیستولوژیک ضروری می باشد. هدف از این مطالعه بررسی روش ایمونوفلورسانس مستقیم در تشخیص لیکن پلان دهانی می باشد.

● مواد و روشها:

در این مطالعه توصیفی گذشته نگر Case series کلیه بلوک های پارافینی موجود در بخش پاتولوژی دانشکده دندانپزشکی دانشکده علوم پزشکی تهران از ابتدای سال 79 تا انتهای سال 80 مربوط به بیمارانی که تشخیص آسیب شناسی آنها لیکن پلان و یا مطابق با لیکن پلان بود، تحت بررسی ایمونوفلورسانس مستقیم با آنتی ایمونوگلبولینهای (IgA, IgM, IgG) قرار گرفت. برای بررسی نتایج آزمون از فراوانی، درصد و آزمون Fishers استفاده شده است.

● یافته ها:

از 18 بیمار، 3 نفر (16.6%) مذکر و 15 نفر (83.3%) مونث با میانگین سنی 50.6 سال بودند. محل شایع بیوپسی مخاط گونه 44.4% بود. گرانولهای فلورسنت در 11 بیمار (61.1%) وجود داشت که بر حسب شدت به سه دسته 1+، 2+، 3+ تقسیم بندی شد. از 3 بیمار با ضایعه سفید (کراتوتیک)، دو بیمار (66.6%) DIF+ بودند. از 11 بیمار دارای ضایعه قرمز و سفید (کراتوتیک، اروزیو، آتروفیک، بولوز)، 8 بیمار (72.8%) DIF+ بودند.

● نتیجه گیری:

DIF در (61.1%) بیماران مبتلا به لیکن پلان دهانی مثبت بود و طبق آنالیزهای آماری Fisher بین اروزیو بودن ضایعه (قرمز و سفید) و یا کراتوتیک بودن آن (سفید) و مثبت شدن DIF ارتباط معنی داری وجود ندارد (P=0.67).