فیبرومیلاژیا چیست؟

یکی از رایج ترین بیماری های مرتبط با ورم مفاصل فیبرومیلاژیا می باشد که هنوز به طور دقیق قابل تشخیص نیست و علایم آن اغلب به غلط تفسیر می شود. در واقع می توان گفت ، فیبرومیلاژیا یک بیماری رماتیسمی می باشد. از مشخصه های اصلی این بیماری درد شدید مفاصل و ماهیچه ها و خستگی مفرط است که همراه سایر علایم بروز می کند.

این بیماری منجر به بروز افسردگی و انزواطلبی می شود. در این مقاله سعی شده که علایم این بیماری به درستی توصیف شود. روش تشخیص و درمان ذکر شود و تاثیرات جانبی آن بیان شود، تاثیرات روحی و فیزیکی که فرد مبتلا به این بیماری را تحت تاثیر قرار می دهد. این آسیب ها می تواند منجر به از دست دادن ساعت های کاری، کاهش درآمد و حتی از دست دادن شغل شود.

● سندرم فیبرومیلاژیا چیست؟

این سندرم در واقع دسته ای از علایم است که با هم بروز می کند. از جمله شایع ترین علایم که همزمان با هم بروز می کند عبارتند از :

1) اضطراب و افسردگی

2) کاهش تحمل درد

3) خستگی ناتوان کننده

4) درد در حال گسترش و دامنه دار

● گستره بیماری در بین زنان و مردان

بیش از 12 میلیون امریکایی در حال حاضر مبتلا به این بیماری هستند، که بیشتر آنها زن هستند و در محدوده سنی 25 تا 60 سال می باشند. در واقع زنان 10 برابر بیشتر از مردان مستعد ابتلا به این بیماری هستند.

● علایم فیبرومیلاژیا

این بیماری سبب می شود که درد را در تمام نقاط بدن احساس کنید. مواردی نظیر خستگی فلج کننده و یا نقاط خاصی از بدن که لمس آن دردناک است، تورم ، بی خوابی، اختلال عمیق روحی و افسردگی از جمله علایم است. فرد بیمار به گونه ای دچار درد ماهیچه ای می شود که گویا کار سنگینی انجام داده است. در حالیکه این احساس بدون دلیل است و حتی ورزشی صورت نگرفته است. درد شدید ماهیچه، سوزش و یا تیر کشیدن ماهیچه ها از جمله دیگر علایم است. بعضی بیماران مبتلا به فیبرومیلاژیا درد و ناراحتی در اطراف مفاصل گردن، شانه، کمر و لگن احساس می کنند و این باعث می شود که انجام تمرینات ورزشی و حتی خواب برای آنها مشکل شود. سایر علایم گزارش شده در رابطه با این بیماری عبارتنداز:

1) درد شکم

2) اضطراب و افسردگی

3) سردردهای مزمن

4) مشکل خوابیدن و یا داشتن خواب سبک

5) خشکی دهان، بینی و چشمان

6) خستگی فزاینده

7) حساسیت شدید به سرما و گرما

8) عدم توانایی تمرکز

9) بی اختیاری

10) سندرم روده تحریک پذیر

11) بی حسی و کرختی دست و پا

12) انقباض دردناک ماهیچه ای در هنگام قاعدگی

13) خونرسانی ضعیف به دست و پا

14) سندرم پای ناآرام

15) کوفتگی عضلات

فیبرومیلاژیا باعث بروز علایمی مشابه ورم مفاصل، آماس انبانه( به ویژه در مفاصل شانه و بازو) و آماس زردپی می شود. در حالیکه دو مورد اخیر مربوط به نقاطی خاص از بدن است. درد و کوفتگی عضلات در فیبرومیلاژیا دامنه دار و گسترده است و تقریبا در تمام نقاط بدن حس می شود.

● تشخیص

هیچ آزمایش بالینی خاصی برای تشخیص این بیماری وجود ندارد. تنها روش تشخیص صحیح اتکا به معاینات فیزیکی جامع و شنیدن شرح حال بیمار است. انجام تست خون نیز بعضی مواقع صورت می گیرد. مثلا سلولهای خونی برآورد می شود یا مقدار مواد شیمیایی مثل گلوکز اندازه گیری می شود. انجام تست تیرویید نیز بی مبنا نیست . زیرا کم کاری تیرویید نیز علایمی مشابه علایم فیبرومیلاژیا دارد که شامل خستگی، درد ماهیچه ای، ضعف و افسردگی است. سایر برآوردها مربوط به آنتی بادی ها ی ضد هسته ای ، فاکتور رماتیسمی، سرعت رسوب گلبول های قرمز، سطح پرولاکتین و کلسیم است.

در واقع معیارهای خاصی برای علایم بیماری فیبرومیلاژیا در نظرگرفته شده ، مثل درد های دامنه دار که تا حداقل 3 ماه ادامه دارد . این دردها کلیه اندام بدن ، راست و چپ، بالا و پایین را درگیر میکند.

همچنین شدت علایمی نظیر خستگی، اختلال خواب و اختلال روحی برآورد می شود. این ها سبب می شود که میزان تاثیر بیماری بر عملکرد جسم و روح مشخص شود و کیفیت کلی سلامت فرد برآورد گردد.

● درمان های استاندارد و ممکن

درمان خاصی برای فیبرومیلاژیا وجود ندارد. همچنین درمانی برای رفع علایم آن نیست. در عوض درمانهای سنتی و جایگزین فراوانی وجود دارد که می تواند موثر واقع شود. برنامه درمانی این عارضه می تواند ترکیبی از داروها و تمرینات بدنی و تکنیک های رفتاری باشد.

● داروهای درمانی برای فیبرومیلاژیا

از جمله داروهای موثر برای درمان علایم این بیماری که توسط سازمان غذا و دارو در امریکا پیشنهاد می شود، Lyrica و Cymbalta می باشد. لیریکا برای درمان دردهای عصبی ناشی از دیابت و زونا نیز تجویز می شود. سمیبالتا نوعی داروی ضد افسردگی است. داروهایی نظیر Flexeril, Cycloflex, Flexiban,Elavil, Endep نیز برای درمان درد موثر شناخته شده است.

Ultram نیز برای تسکین درد موثر است. داروهای ضد افسردگی مثل Prozac, Paxil و Zoloft نیز ممکن است تجویز شود.

● درمان های جایگزین

این روش های جایگزین درمانی می تواند علایم فیبرومیلاژیا را کنترل نماید. برای مثال ماساژ درمانی که درد ماهیچه ها را تسکین می دهد، تمرینات ایروبیک نیز توصیه می شود. هیپنوتیز، طب سوزنی، کایروپراکتیک(ماساژ و جا اندازی مفاصل و استخوان ها) نیز موثر شناخته شده است. ورای تمام این تمرینات و درمانهای جایگزین ، اختصاص زمانی برای استراحت در روز نیز لازم است. تمریناتی مثل استراحت عمیق ماهیچه ای و یا تنفس عمیق نیز می تواند استرس را برطرف کند. داشتن برنامه خواب منظم نیز کمک بزرگی است زیرا بدن در این زمان ترمیم می شود.