سنکوپ(غش); قلبی و غیر قلبی

● سنکوپ(غش);

از دست رفتن کامل ولی موقت هوشیاری سنکوپ نام دارد. فرد دچار سنکوپ به صورت ;ناگهانی هوشیاری خود را از دست داده و به زمین می افتد. مدت زمان سنکوپ از چند ;ثانیه تا چند دقیقه است و بیمار به صورت خود به خود هوشیاری خود را به صورت کامل ;به دست می آورد. ممکن است قبل از ایجاد سنکوپ فرد دچار احساس سرگیجه، تعریق ;سرد و یا تهوع و استفراغ کند و یا کاملاً; ناگهانی و بدون هیچ احساس قبلی سنکوپ رخ ;دهد. بعد از به دست آوردن هوشیاری فرد معمولا کاملاً; سرحال و بدون علایم است (مگر ;در صورت ایجاد ضربه و آسیب بر اثر زمین خوردن).;

علیرغم اینکه سنکوپ برای فرد یک اتفاق عجیب و ترسناک است ولی در واقع حدود ;یک سوم افراد در طول زندگی خود حداقل یک بار دچار غش می شوند و 6-3 درصد از ;مراجعات به بیمارستان بعلت سنکوپ می باشد. نکته مهم این است که سنکوپ یک ;بیماری نیست بلکه یک نشانه است و تشخیص دقیق بیماری منجر به سنکوپ اهمیت ;دارد. اگرچه در اغلب موارد سنکوپ ناشی از علل غیر قلبی و خوش خیم است با این ;حال در برخی موارد به علت بیماری قلبی بوده و در این موارد ممکن است آریتمی های ;بدخیم قلبی زمینه ساز سنکوپ بوده و پیش آگهی کننده احتمال مرگ ناگهانی قلبی باشد. ;نکته دیگر افتراق مواردی همچون تشنج و یا مسایل روانی از سنکوپ می باشد که با شرح ;حال دقیق بعمل آمده توسط پزشک به راحتی قابل انجام است.;

1) سنکوپ غیر قلبی

این نوع سنکوپ خوش خیم بوده و معمولاً; در افراد جوان و سالم دیده می شود. انواع ;متفاوتی از بیماری های منجر به سنکوپ غیر قلبی وجود دارند که اغلب خطر عمده ای ;برای سلامتی فرد محسوب نمی شوند (مگر در صورت آسیب به هنگام زمین خوردن). ;شایع ترین سنکوپ غیر قلبی که به صورت شایع در افراد جوان دیده می شود، اصطلاحاً; ;سنکوپ وازوواگال نام دارد. در مبتلایان به این نوع سنکوپ ایستادن طولانی، استرس ها ;و هیجانات روانی و گاهاً; محرک هایی از قبیل دیدن خون، ادرار کردن و یا اجابت مزاج ;به صورت متناقض باعث کاهش ضربان قلب و افت فشار خون و در نتیجه سنکوپ می ;شود. تشخیص این نوع سنکوپ با تست ;tilt; انجام می شود.; در صورتی که تکرار حملات کم باشد معمولاً; نیاز به درمان خاصی به غیر از توصیه به ;پرهیز از عوامل ایجاد کننده نیست. در مواردی که حملات مکرر وجود دارد، ممکن است ;نیاز به درمان دارویی و استفاده از جورابهای واریس باشد. در موارد نادر که علایم شدید و ;مقاوم وجود داشته باشد ممکن است بر اساس نظر پزشک نیاز به تعبیه پیس میکر باشد. ;

یکی از علل شایع سنکوپ در سالمندان ، افراد دیابتی و مبتلایان به فشار خون که تحت ;درمان دارویی می باشند، افت فشار خون وضعیتی (اصطلاحاً; ارتواستاتیک) است. ایستادن ;ناگهانی از وضعیت نشسته یا خوابیده در این افراد به علت اختلال اعصاب اتونوم و تجمع ;خون در اندام تحتانی منجر به افت فشار خون و گاهاً; سنکوپ می شود. پرهیز از تغییر ;وضعیت به صورت ناگهانی و یا در صورت لزوم قطع برخی داروها معمولا در رفع این ;نوع سنکوپ کافی است.

یکی دیگر از علل سنکوپ مخصوصاً; در سالمندان سندرم کاروتید حساس می باشد. شبکه ;عصبی موجود در سرخرگ کاروتید (واقع در زیر زاویه فک) در این بیماران به فشار ;حساس بوده و ایجاد فشار مختصر در این ناحیه (با چرخاندن سر یا بستن کراوات یا یقه ;محکم) منجر به تحریک عصبی و افت فشار خون و کاهش ضربان قلب شده و سنکوپ ;ایجاد می شود. تشخیص این بیماری به راحتی توسط ماساژ کاروتید توسط پزشک و ;مونیتورینگ هم زمان نوار قلبی و فشارخون انجام می شود. پرهیز از عوامل ایجاد کننده ;لازم است با این حال در بسیاری از موارد برای پیشگیری از بروز حملات سنکوپ نیاز ;به تعبیه پیس میکر می باشد. ;

2) سنکوپ قلبی

مبتلایان به این نوع از سنکوپ در معرض عوارض خطرناک و به ویژه مرگ ناگهانی می ;باشند. سنکوپ قلبی عمدتاً; ناشی از آریتمی های قلبی است. گاهاً; کندی ضربان قلب ;;(برادیکاردی) در موارد شدید منجر به حملات سنکوپ می شود. در این موارد تعبیه پیس ;میکر کافی بوده و نیاز به درمان دیگری نیست.; تاکی کاردی بطنی، علت بدخیم تری برای سنکوپ می باشد. در صورتی که تاکی کاردی ;های بدخیم قلبی به صورت موقت و گذرا در فرد ایجاد شوند، سنکوپ ایجاد شده و با ;قطع آریتمی فرد هوشیاری خود را بدست می آورد . با این حال ممکن است این آریتمی ;ها طول کشیده و با ایجاد ریتم لرزشی بطنی ;VF; به صورت خود به خود غیر قابل ;برگشت نبوده و در صورت عدم درمان فوری(کاردیوورژن) منجر به مرگ می شود. ;

مهمترین علایمی که احتمال سنکوپ قلبی را مطرح می کنند شامل موارد زیر است:;

;1) سابقه بیماری سرخرگی قلبی و یا علایم آن به صورت درد قفسه سینه (آنژین) و یا ;سابقه حمله های قلبی

;2) وجود نارسایی قلبی که توسط اکوکاردیوگرافی قابل تشخیص است. ;

;3) الکتروگرام قلبی غیر طبیعی که توسط آن می توان به بیماری سرخرگی قلبی، ;برادیکاردی، هیپرتروفی قلب و سایر بیماریهای آریتمی زا از قبیل سندرم ;QT; طولانی، ;بروگادا و بطن راست آریتمی زا پی برد. ;

;4) سابقه خانوادگی مرگ ناگهانی در اقوام نزدیک;

;5) تشخیص آریتمی قلبی در هنگام ثبت هولتر;

در صورتی که تاکی کاردی های وخیم قلبی بعنوان علت سنکوپ شناخته شوند تنها ;درمان مؤ;ثر برای بیماران مبتلا تعبیه دفیبریلاتور قلبی;(ICD);; می باشد. ;