خال های مادرزادی، همه بدخیم نیستند

خال ها یکی از انواع ضایعات پوستی به شمار می روند که بسیاری از افراد با مراجعه به پزشک و حتی گاهی اوقات با اقدامات ابتکاری و خود درمانی، سعی در از بین بردن آن دارند، ولی آیا خال را باید برداشت یا خیر؟! و این که به چه خال هایی خطرناک و بی خطر اطلاق می شود، سوالاتی است که دکتر همایون مژدهی آذر، متخصص پوست و مو در گفتگو با جام جم به آن پاسخ می دهد.

به گفته این پزشک متخصص، خال ها ضایعات پوستی هستند که به رنگ های قهوه ای، خاکستری، سیاه و آبی دیده می شوند و به دو بخش مادرزادی و غیرمادرزادی تقسیم می شوند، اما باید مراقب بود که احتمال تبدیل خال های مادرزادی به ضایعات بدخیم در آینده وجود دارد.

دکتر مژدهی آذر با اشاره به این که این خال ها باید در اسرع وقت برداشته شوند، خاطرنشان می کند، خال های مادرزادی با قطر بالای 20 سانتی متر، جزو خال هایی است که باید برای برداشت آن شتاب کرد.

وی همچنین اکثر خال هایی که پس از تولد به وجود می آیند را بی خطر خوانده و می افزاید: برجسته بودن و یا مسطح بودن خال مهم نیست؛; بلکه آنچه مهم است قطر آن است و همچنین هرچه خال برآمده تر باشد، عمق نفوذ سلول هایی که این خال را به وجود آورده اند، بیشتر است.

گاهی تصور افراد این است که هرچه خال تیره تر و سیاه تر باشد، احتمال خطرزایی آن بیشتر است، در صورتی که این فرضیه کاملا اشتباه است و گاهی شاهد خال هایی به رنگ گوشت هستیم که احتمال خطرزایی آن بیش از سایر خال هاست.

محققان به این نتیجه رسیده اند که معمولا خال ها از سنین 4 الی 5 سالگی در بدن به وجود می آیند و بر اثر تکثیر سلول های ملانوسیت که وظیفه آنها رنگسازی است، رنگی می شوند که گاهی این سلول ها به طور غیرمعمول تکثیر پیدا کرده و تا 30 الی 40 سالگی شاهد افزایش به وجود آمدن خال ها می شویم، ولی پس از این سنین، کمتر شاهد افزایش خال ها هستیم و در سنین بالاتر، رنگ خال ها به رنگ گوشت تغییر پیدا می کنند.

● خال های رنگی خطرناک

به گفته دکتر مژدهی آذر خال هایی که به یکباره تغییر رنگ می دهند و یا این که حاشیه آنها به طور ناگهانی دندانه دندانه شده و تقارنشان را از دست می دهند باید هر چه سریع تر از لحاظ بدخیمی مورد بررسی قرار بگیرند.

وی از خال های دردناک با ترشح خون و خال هایی که به یکباره موهایشان می ریزد، به عنوان ضایعات مشکوک یاد کرده و می افزاید: باید توجه داشت برداشتن مو از روی خال، باعث تحریک و التهاب جسم توده خال می شود و ممکن است پزشک را به اشتباه بیندازد.

تحقیقات نشان می دهد، برخلاف تصور عام، آلودگی هوا در به وجود آمدن خال ها، تاثیر چندانی ندارد ولی این که آفتاب نیز در پیدایش و بروز خال ها موثر هستند جای بحث و بررسی دارد.

دکتر مژدهی آذربا بیان این مطلب، اظهار می کند: سال ها پیش گفته می شد، نور آفتاب با افزایش تعداد خال ها مرتبط است ولی بعدها دیده شد که مناطق پوشیده بدن نیز از ظهور خال ها در امان نبوده و نیستند.ولی آنچه در ایجاد خال ها به اثبات رسیده است، نقش وراثت است.

وی با اشاره به این که 6 تا 7 درصد خال های مادرزادی احتمال بدخیمی دارند، می افزاید؛; معمولا خال ها نیاز به برداشتن ندارند مگر این که پزشک به موارد مشکوکی برخورد کند و یا این که شخص بخواهد از لحاظ زیبایی آن را بردارد.

● راه های درمان

راه های مختلفی برای درمان و از بین بردن خال ها پیش بینی شده است که در اکثر مواقع برداشت خال از طریق جراحی های کوچک، بهترین روش محسوب می شود.

دکتر مژدهی آذر با بیان این مطلب می گوید: در خال های عروقی، انتخاب اول لیزردرمانی و در خال های مادرزادی، (در صورت کوچک بودن ضایعه) بهترین روش، جراحی است.وی در ادامه اظهار می کند: می توان بافت خال های کوچک را از طریق منجمد کردن، سوزاندن، لایه برداری و تراش پوست تخریب و درمان کرد.

همچنین این متخصص پوست و مو یکی از علل عود خال پس از برداشت را استفاده از روش های نامعمول لیزر ذکر کرده و می افزاید: گاهی با عملیات لیزر درمانی شاهد عود و برگشت خال در فواصل زمانی هستیم، پس بهتر است علاقه مندان به برداشتن خال بدانند که هر خالی را نمی توان با اشعه لیزر برداشت.

تحقیقات نشان می دهد هیچ روش تایید شده ای برای پیشگیری از بروز خال ها وجود ندارد، به گفته دکتر مژدهی آذر با تمام روش هایی که برای پیشگیری به کار می روند بیشتر برای جلوگیری از به وجود آمدن لک ها هستند چرا که نمی توان از خال ها به عنوان بیماری نام برد و همان طور که ممکن است عضوی از بدن دچار بیماری و نقصان شود، خال ها نیز ممکن است دچار مشکل و بیماری شوند که بهترین راه، تشخیص به موقع خال های خطرناک است.

● توصیه های بهداشتی

بیش از 90 درصد سرطان های پوستی با تشخیص بهنگام پزشک متخصص قابل درمان هستند، ولی اگر در این حین زمان سپری شده و بیمار در مراجعه به پزشک تعلل کند، دیگر روش های جراحی و... برای درمان وی کارساز نخواهد بود و باید از روش های شیمی درمانی و سایر روش های با عارضه استفاده کرد.

دکتر مژدهی آذر با اشاره به این مطلب متذکر می شود: ملانوم (خال رنگی بدخیم) یکی از بداخلاق ترین انواع سرطان پوستی به شمار می آید که عواقب جبران ناپذیری را برای بیمار به همراه خواهد داشت.

وی در پایان می افزاید: بهتر است رسانه ها و جراید همان طور که در مورد واکسیناسیون به هنگام، اهمیت شیر مادر و... در جامعه اطلاع رسانی می کنند، با شناساندن ضایعات پوستی به هموطنان، قدری از مشکلات این چنینی بکاهند، چرا که هر خالی نیاز به برداشت ندارد و با شناخت مردم از این مهم، خیلی از اعمال جراحی، خود به خود حذف خواهند شد.