آفتکشها با هدف از بین بردن موجودات زنده ساخته شده اند ، بنابراین در کاربرد آنها باید احتیاط و دقت زیادی نمود. با رعایت دستورات بر چسب ،اطمینان پیدا کنید که آفتکش ها بر سلامت شما، سلامت نزدیکان شما، مردم تاثیرسوء نگذارند یا به گیاهان غیر هدف، آب، خاک یا حیات وحش صدمه نزنید. بواسطه خطر بالقوه برای سلامتی، هر کسی که با آفتکش ها سروکار دارد بایستی بیشترین توجه را نسبت به آنها مبذول دارد و اقدامات حفاظتی ضروری را طبق دستورات بر چسب در مواجه با خطرات بکار گیرد.
● چگونگی مسمویت با آفتکشها
مواد شیمیایی سمی می توانند موجب آسیب زدن یا مرگ افراد در اثر دخالت در وظایف بیو شیمیایی و فیزیولوژیکی بدن آنها گردند. آفتکش ها می توانند از طریق پوست ، دهان ، بینی ، چشم و از طریق تزریق تصادفی وارد بدن شوند. جذب پوستی محتمل ترین راه برای ورود آفتکش به داخل بدن می باشد. خطر جذب پوستی هنگامی بسیار زیاد است که هوا گرم و مرطوب باشد و پوست در اثر عرق کردن خیس شده باشد. ماهیت و شدت آسیب بستگی به سمیت ماده شیمیایی و مقدار سم وارده شده به بدن دارد. برخی افتکش ها بسیار سمی هستند و موجب مسمومیت در مقادیر خیلی کم می شوند بطوریکه فقط چند قطره از آنها می توانند سبب مریضی شدید یا مرگ گردد.
سطح خطر حاد ماده موثره افتکش با استفاده از گروه بندی سموم با عنوان علامت یا سیگنال مشخص می شود. موادی با سمیت خیلی پایین عنوان علامت ندارندو در گروه بندی نیستند. افتکش هایی با بر چسب سم "خطر ناک" ( گروه 7 ) سمیت بالا تا خیلی بالا را دارند. محصولاتی با بر چسب سم دارای" خطر"( گروه 6 ) سمیت متوسط دارند. بر چسب محصولاتی با عنوان" احتیاط" سمیت کمی دارند. همیشه لباس حفاظتی طبق دستورات بر چسب هنگام حمل نقل و استفاده از آفتکش ها بپوشید. در مورد برخی از آفتکش ها که در فهرست سموم نیستند، بهر حال پوشش حفاظتی لازم می باشد.
● اثرات مسمومیت
معمولا افتکش مورد استفاده در کشاورزی ممکن است متعلق به گروه های شیمیایی اورگانوفسفات و کاربامات از قبیل سوپر اسید، دورسبان ، سوین باشند. پس از جذب شدن در بدن ، این آفتکش ها آنزیم های کلین استراز بدن را غیر فعال می سازند، تشنج های عصبی و فعالیت بیش از حد برخی غدد روی می دهد و در نتیجه موجب علایم مختلف و متغیر می شوند. علایم اولیه شامل سردرد، عرق کردن ، خستگی ، گیجی ،تاردیدن ، حالت تهوع ، استفراغ ، دردهای شکمی ، و اسهال می باشد. علایم آشکارتر مسمومیت بیحسی، سفت شدن قفسه سینه، تغییرات در ضربان قلب ، ضعف عمومی ماهیچه ، مشکل در راه رفتن ، کوچک شدن مردمک چشم، بزاق آوری زیاد ، و افزایش شدت علایم اولیه هستند. نشانه های اولیه مسمومیت حاد اورگانو فسفات و کاربامات ها در مدت چند دقیقه یا چند ساعت پس از قرار گرفتن در معرض آنها ظاهر می گردد. مسمومیت شدید ممکن است منجر به تشنج ها و بیهوشی گردد که می تواند به سمت مرگ سوق دهد.
بیشتر علایم مسمومیت سم برگشت پذیر هستند و موجب آسیب دایمی در بلند مدت نمی شوند. بهر حال ، برخی اثرات سمیت سبب خسارت غیر قابل برگشت می شوند. مسمومیت حاد با یکبار قرار گرفتن شخص در معرض سم هنگام پاشیدن یا سمپاشی تصادفی یا بلعیدن آفتکش اتفاق می افتد. علایم مشهود بلافاصله ظاهر می شوند و نیاز به درمان اضطراری دارد. مسمومیت تجمی با چند بار قرار گرفتن در معرض دوزهای کم آفتکش در یک مدت زمان طولانی اتفاق می افتد . این نوع مسمومیت تدریجی است چون سطح سم به کندی افزایش می یابد و هنگامی علایم ظاهر میگرددکه سطوح سم به اندازه کافی بالا برود . آفتکش ها نیز می توانند سبب سوزش در پوست و چشم ها گردند و موجب تحریک واکنش های آلرژی زا شوند. مسمومیت های جدی اورگانو فسفات ها و کاربامات نیاز به درمان با آتروپین دارند. آتروپین یک پادزهر بسیار خوبی است وقتی توسط دکتر داخل ورید تزریق گردد.
● احتیاطات آفتکش
از فروشندگان سم اطاعات در مورد آفتکش ها با جزییات بیشتر در موارد حمل ونقل ، انبار داری ، روش های اضطراری، اثرات بهداشتی و کمک های اولیه بدست آورید. قبل از کاربرد افتکش ، همیشه بر چسب آن را در مورد سمیت و روش های توصیه شده ایمنی و کمک های اولیه کنترل کنید. اگر مجبور شدید به تنهایی سمپاشی را انجام دهید، همیشه به یک نفر دیگر بگویید که می خواهید سمپاشی کنید و این عمل چه مدت طول می کشد. ظروف افتکش را در داخل کابین کامیون یا در قسمت سرنشین اتومبیل حمل نکنید. ظروف سم را در یک محل محفوظ یا قسمت جداگانه قرار دهید.
هنگام مخلوط کردن و کاربرد افتکش ها و هنگام واردشدن یا کار کردن در محیط سمپاشی شده دقت زیادی کنید ، چون خطر مسمومیت در این زمان ها خیلی زیاد است . زمان ورود به مزرعه یا باغ را پس از سمپاشی طبق بر چسب افتکش رعایت نمایید. این دوره تا زمانی طول می کشد که تمام محل سمپاشی خشک شده ،سموم رسوب کرده یا بخارها پراکنده شده باشند . مسمومیت ممکن است با تنفس ذرات افتکش ( مانند داخل گلخانه ها ) یا معمولا خیلی زود پس از سمپاشی وارد مزرعه شوند اتفاق بیفتد. هیچ کار دستی در مزرعه سمپاشی شده بدون پوشش حفاظتی تا انقضای دوره ورود مجدد نبایستی انجام شود.
ماشین آلات نیز در دوره ورود مجدد نبایستی وارد منطقه سمپاشی شده شوند. اگر هشدارهای بر چسب در دسترس نباشد بهتر است در مورد آفتکش های گروه 6 حداقل به مدت 24 ساعت بعد از سمپاشی و در مورد افتکش های گروه 7 مدت 48 ساعت انتظار کشید . انتظار 48 ساعت در مورد آفتکش های گروه 6 با فرمولاسیون پودر و تابل توصیه شده است وچون عملیات زراعی مستلزم تماس با شاخه و برگ سمپاشی شده می باشد.
● انجام منظم آزمونهای خون و ادرار
در مورد برخی افتکش ها ، اکنون آزمونهایی وجود دارد. آزمونهای اورگانوفسفات مسمومیت را مشخص می کنند و نشان می دهند که آیا پوشش حفاظتی و اقدامات ایمنی هنگام سروکار داشتن و استفاده از افتکش ها کافی هستند. بایستی آزمون ها را قبل از سروکار داشتن یا سمپاشی افتکش ها انجام دهید این آزمون معیاری در مورد آزمون های بعمل آمده بعد از عملیات سمپاشی خواهد شد. این معیار ضروری می باشد تا نتایج آزمونهای بعدی را بتوان به طور صحیح تفسیر نمود. قسمتی ازوسایل کمک اولیه صابون ، حوله تمیزو 20 لیتر آب تمیز می باشد. بر چسب آفتکش ها را در مورد اجرای روش های کمک اولیه با دقت بخوانید . در صورت پاشیدن شدن سم روی پوست بدن بلافاصله آن محل را چند بار با صابون و آب تمیز بشورید.
محمد آروین آردین http alonefarmer blogfa com منبع مورداستفاده 1 Jame Leigh 2003 How to prevent and treat pesticide poisoning NSW Agriculture تهیه و ترجمه از ارازقلی قرنجیک کارشناس ارشد زراعت و حفظ نباتات
مقالات ارسالی به آفتاب